*/ ?>

Jaap Van der Stel

En nu bewegen

 

Jaap van der Stel

Lector Hogeschool Leiden

28-4-2021

 

Het bewijs dat bewegen, fysieke activiteit goed is voor je lijf en voor je mentale gezondheid is indrukwekkend. Het vermindert de stress die je ervaart in je dagelijks leven. Fysieke activiteit versterkt bijvoorbeeld de bloedstroom naar je hersenen en bevordert daarmee je mentale functies. Mentale functies zijn de processen in je brein die je helpen om te leren, na te denken en plannen te maken. Ze bevorderen dat je je kunt concentreren op je werk of studie en niet in de laatste plaats om je beter te voelen.

Dat je de laatste tijd zoveel hoort over het nut van bewegen heeft alles te maken met de verandering van onze manier van leven. Vele duizenden jaren waren mensen dag in dag uit van nature in beweging. Natuurlijk bedachten ze al heel snel iets om op te zitten, en ze zaten net als wij wanneer ze maar wilden of konden. Maar een hele dag stilzitten, zoals velen nu doen, achter de computer, kwam niet voor. Die dagelijkse 10.000 stappen waar men het nu zo vaak over heeft, zou je vroeger gewoon gedaan hebben, zonder dat iemand je het hoefde aan te raden.

 

Wat is nodig?

Inmiddels weten we dat het niet zoveel uitmaakt wat je doet. Krachttraining, aerobics waarbij je versnelde hartslag hebt en moet hijgen, fietsen, wandelen of traplopen … het doet er allemaal toe. Je bewijst jezelf met al die varianten een dienst. Het is niet zo dat zitten bij voorbaat fout is. Als je het maar niet achterelkaar doet. Het is handig als de bloedstroom op gang blijft, en dus zijn interrupties in het zitten van groot belang. Zitten kan overigens wel een probleem zijn als je de hele dag gebruik maakt van een rugleuning. In zoverre zijn krukjes beter.

Het afgelopen jaar zijn grote groepen mensen, vanwege het coronavirus, gekluisterd aan huis. We zien dat het gemiddelde lichaamsgewicht is toegenomen en het bezoek aan sportfaciliteiten is enorm beperkt. In de steden werden populaire parken, zoals het Vondelpark in Amsterdam, geregeld afgesloten omdat er te veel mensen op af kwamen. Al die hindernissen zijn echter een extra reden om het belang van fysieke activiteit toch nog eens te benadrukken. Er zijn immers genoeg mogelijkheden om te wandelen of te fietsen, in de stad of daar buiten. En het is niet onbelangrijk afspraken daaromtrent ook gewoon in je agenda te zetten. En niet onbelangrijk: je kunt het goed combineren met je behoefte aan sociaal contact.

Het is soms wel lastig om jezelf ertoe aan te zetten, maar als het eenmaal loopt, geeft het de meeste mensen veel plezier. Het helpt ook als je het met anderen doet. Er zijn natuurlijk allerlei fitness-apps die goed in elkaar zitten. Maar ze werken vaak het beste als je ze gebruikt in een sociaal verband, zoals je vrienden of huisgenoten. Dat stimuleert het gebruik ervan.

 

Voordelen

Fysieke activiteit, voldoende bewegen is nuttig voor iedereen. Uit onderzoek blijkt dat fysieke activiteit je bijvoorbeeld helpt bij het leren. Dat is niet onbelangrijk want naar school gaan of een opleiding volgen staat in hun leven centraal. Andere voordelen om fysieke activiteit in je agenda te zetten zijn onder andere: je krijgt een betere immuunreactie, je hebt minder last van depressieve gevoelens of van angst.

En voor kinderen geldt uiteraard dat buitenspelen bijdraagt aan het ontwikkelen van fysieke vaardigheden: in de boom klimmen en er niet uitvallen is lastiger dan je denkt, zeker als je ook weer naar beneden wilt. Maar het bevordert ook hun denkvermogen, sociale vaardigheden en creativiteit. Het is jammer dat de steden voor kinderen vaak zo onveilig zijn om op straat te spelen. Maar we kunnen daar met z’n allen wat aan veranderen. Minder geparkeerde auto’s op straat en meer speelplaatsen voor kinderen is van groot belang voor hun fysieke en mentale gezondheid. En het zou ook goed zijn als de sociale en fysieke veiligheid van bijvoorbeeld hardlopers of wandelaars in de stad of in parken is gegarandeerd. Ook ‘s avonds.

Je kunt niet in je eentje zomaar betere voorzieningen treffen. Bij voorkeur gaan gemeenten en buurtorganisaties nu meteen aan het werk om straten en pleinen te vergroenen: maak ze geschikt om vrijuit te kunnen bewegen en voor meer sociaal contact.

 

Aan de slag?

Bij alles is altijd een maar. Het is bekend dat juist als je veel behoefte hebt aan fysieke activiteit, omdat je somber bent, gestrest of angstig, je je juist daardoor gehinderd voelt om in beweging te komen. Je hebt een duwtje nodig om op te staan en wat te doen. Maar daarvoor zijn oplossingen zoals dat je met anderen afspraken maakt. Neem je in ieder geval voor te bewegen, iets is altijd beter dan niets. En ga geen grenzen over; voorkom blessures. Elke dag bewegen is beter dan af en toe. Je helpt jezelf al als je vaker even op staat en een stukje loopt, ook in huis. En, zoals hierboven al is gezegd: zet het in je agenda of hang een briefje op.