Het aantal Amsterdammers met mentale klachten, zoals stress en sombere gevoelens, moet in tien jaar tijd met tien procent zijn gedaald. Dat staat in het Plan van aanpak Amsterdam mentaal gezond, dat het college van burgemeester en wethouders onlangs presenteerde. Het plan richt zich op alle Amsterdammers, omdat iedereen te maken kan krijgen met mentale klachten. Wel is er extra aandacht voor jongeren, Amsterdammers met een migratieachtergrond en werkgevers en ondernemers.
Wethouder Simone Kukenheim (zorg): “Mentale gezondheid raakt ons allemaal. De laatste jaren staat onze mentale gezondheid steeds meer onder druk: om te presteren, er goed uit te zien, fijn te wonen. De coronacrisis doet daar een schepje bovenop: mensen zijn angstig over hun gezondheid en die van hun naasten, ouderen en studenten voelen zich eenzaam of verloren, ondernemers maken zich grote zorgen over het voortbestaan van hun bedrijf. Dat heeft niet alleen impact op de betrokkene maar ook op diens omgeving. Helaas groeit het aantal mensen dat hiermee te maken krijgt. Met Amsterdam Mentaal Gezond willen we deze stijging een halt toeroepen en zelfs met tien procent verminderen in tien jaar tijd. Dat is ambitieus maar broodnodig voor de hele stad. Als je goed in je vel zit en tegen een stootje kunt, lukt het beter om pittige tijden het hoofd te bieden. Daarom bieden we alle Amsterdammers ondersteuning waarmee zij hun eigen mentale gezondheid of die van hun naasten kunnen verbeteren.”
Volgens de meest recente, vierjaarlijkse gezondheidsmonitor (2016) kampt 41 procent van de volwassen Amsterdammers en 44 procent van de Amsterdamse jongvolwassenen met matige mentale problemen, zoals slapeloosheid, stress tot depressieve gevoelens. Uit recent onderzoek van het Trimbos instituut blijkt dat vrijwel iedereen in meer of mindere mate geraakt wordt door de coronacrisis. Amsterdammers die een steuntje in de rug kunnen gebruiken, kunnen direct gebruik maken van het gratis en preventieve aanbod van onder andere de zorgaanbieders in de stad via de website www.corona.thriveamsterdam.nl. De tools zijn laagdrempelig: mensen kunnen er gelijk thuis mee aan de slag. Daarnaast worden er online en fysieke bijeenkomsten georganiseerd waarbij de persoonlijke verhalen van Amsterdammers centraal staan.
Vroeg investeren in de mentale weerbaarheid van jongeren kan ergere klachten voorkomen.
Op ‘t eerste gezicht
Eerder dit jaar startte de gemeente daarom met haar partners de campagne ‘Op ’t eerste gezicht’ over mentale gezondheid van Amsterdammers tussen de 18 en 35 jaar. De komende periode komen er, in samenwerking met @ease, vijf extra locaties in Amsterdam waar jongeren laagdrempelig, anoniem en gratis terecht kunnen voor een gesprek. Het is belangrijk dat professionals die met jongeren werken goed zijn toegerust om een gesprek te voeren over mentale gezondheid. Daarom kunnen zich jaarlijks honderd jongerenwerkers opgeven voor cursussen zoals Mental Health First Aid, een soort EHBO-training bij psychische problemen. Decanen in het middelbaar en hoger onderwijs krijgen een training over gespreksvoering over mentale gezondheid bij scholieren en studenten. Daarnaast kunnen tenminste dertig middelbare en hogescholen jaarlijks een programma volgen dat zich richt op het vergroten van mentale gezondheid.
Cultuursensitief
Naast jongeren is er in de aanpak extra aandacht voor Amsterdammers met een migratieachtergrond. Het is belangrijk dat de zorg cultuursensitief is en het preventieve aanbod goed aansluit bij de doelgroep. Dit wordt nader in kaart gebracht. Zij hebben gemiddeld vaak mentale problemen, doen minder mee met activiteiten en zijn ondervertegenwoordigd in de zorg. Daarom focust het college voor deze groep op het inlopen van de gezondheidsachterstanden, onder andere door in kaart te laten brengen of het preventieaanbod aansluit bij deze doelgroep en het zo nodig meer cultuursensitief te maken. Voor honderd personen uit de meest kwetsbare buurten van Amsterdam wordt er een Amsterdamse, cultuursensitieve training mentale gezondheid ontwikkeld. Ook breidt de gemeente het aanbod uit dat zich richt op expressie van mentale klachten en/of vergroten van mentaal welzijn door middel van sport en kunst.
Werkomgeving
Het thema mentale gezondheid moet ook in de werkomgeving structureel op de agenda komen. Zo komt er ondersteuning en advies voor werkgevers en opleidingscentra over corona-, stress- en werkdrukvraagstukken. Er wordt een training ontwikkeld die zich richt op mentale gezondheid en werkgeluk van medewerkers in coronatijd. De training start in de gemeentelijke organisatie. Daarnaast komt er een social mediacampagne om mentale gezondheid van werknemers onder de aandacht te brengen.
Thrive Amsterdam
Het plan Amsterdam Mentaal Gezond is onderdeel van Thrive Amsterdam, een brede beweging waarvan wethouder Kukenheim sinds 2018 de aanjager is. Amsterdam maakt deel uit van een internationaal netwerk van steden die aan de slag zijn met Thrive. Thrive is Engels voor opbloeien en staat daarmee voor het doel om Amsterdam een stad te laten zijn waar Amsterdammers zich mentaal prettig voelen en floreren. De gemeente trekt in deze beweging samen op met diverse zorgpartijen, waaronder de GGZ-organisaties, Cliëntenbelang Amsterdam, de samenwerkingsverbanden ELAA en SIGRA, Amsterdam UMC, Zilveren Kruis en ervarings- en onderzoeksdeskundigen. Daarnaast is mentale gezondheid een belangrijk speerpunt in de stadsbrede aanpak Amsterdam Vitaal & Gezond, waarin het college samenwerkt met Zilveren Kruis, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties aan een gezonde weerbare stad met gelijke kansen op goede gezondheid voor alle Amsterdammers.
Vanaf 9 oktober is Thrive Amsterdam te vinden op Instagram. We delen verhalen van mensen die het hebben over hun mentale gezondheid, kennis en tips. Ook delen we waarmee we bezig zijn. Volg en like ons https://www.instagram.com/thriveamsterdam/.
In de gedachte van World Mental Health Day op 10 oktober heeft Dr. Laurie Santos, Professor Psychologie aan Yale Universiteit, een video opgenomen.
In deze video deelt ze vijf evidence based tips om het hoofd te bieden aan deze lastige tijden die je kunnen helpen om te blijven bloeien in je leven.
De video is in het Engels en duurt minder dan 7 minuten. Een Nederlandse ondertiteling kan je aanzetten.
Mentale gezondheid gaat ons allemaal aan, maar de manier waarop we hier wereldwijd naar kijken verschilt. We kunnen leren van elkaars perspectieven, maar ook wat zorgen voor zo goed mogelijk aangesloten aanbod. Daarom organiseerden we op 24 september samen met Pakhuis de Zwijger de livecast ‘De mentale wereld rond’.
Deze livecast gaat daarom over verschillende culturele perspectieven over het onderwerp mentale gezondheid. Een voorbeeld van zo’n verschil is dat binnen de Westerse cultuur het individu meer centraal staat, terwijl in de meeste andere culturen het ‘wij’ voorop staat. Zo’n verschil in startpunt kan het bespreekbaar maken van mentale gezondheid lastig maken, zowel met vrienden en familie als met een hulpverlener. In deze livecast komen dan ook verschillende vragen aan bod. Welke verschillende inzichten zijn er over mentale gezondheid? Hoe kunnen we mentale gezondheid meer bespreekbaar maken binnen en tussen verschillende culturen? Welke goede initiatieven zijn er al? En wat mist er nog? Onder leiding van moderator Minchenu Maduro bespraken de gasten deze vragen.
Sprekers waren:
Deze livecast is onderdeel van de reeks ‘Kopzorgen’. Meer informatie zie https://dezwijger.nl/programma/de-mentale-wereld-rond.
Lang, gezond en gelukkig leven, dat willen we allemaal wel. Maar hoe zorg je hiervoor?
Er zijn veel factoren die kunnen bijdragen aan gezond ouder worden. Denk bijvoorbeeld aan: regelmatig bewegen, gezond en gevarieerd eten en sociaal actief blijven. Toch is op dit moment nog lang niet alles bekend en dat terwijl het aandeel van senioren in onze samenleving steeds meer toeneemt. Vooral in de grote steden – waar het leven vaak als eenzamer en stressvoller wordt ervaren – is men gebaat bij deze kennis.
Het onderzoek
Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen hoe senioren hun leven inrichten en wat de effecten daarvan zijn op hun mentaal én fysiek welbevinden. Die kennis gaan we gebruiken om interventies te ontwikkelen die gezond ouder worden kunnen bevorderen en daarmee bij te dragen aan een gezonde en veerkrachtige samenleving. Want senioren zijn de toekomst en doen mee, u ook? Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam gaan hier de komende vijf jaar mee aan de slag.
Wilt u deelnemen?
De onderzoekers zoeken mensen die 55 jaar en ouder zijn en kunt online de weg redelijk vinden.
Het onderzoek bestaat uit 3 delen en ieder deel neemt gemiddeld 20 – 30 minuten van uw tijd in beslag
Meer informatie kunt u vinden op https://www.seniorendoenmee.nl/.
In de week van 14 september organiseert Stichting Socialrun voor het eerst de Inclusieweek. Deze week staat in het teken van letterlijke en figuurlijke beweging om aandacht te vragen voor de positie van mensen met psychische problemen in de maatschappij. Mensen met én zonder kwetsbaarheid organiseren en doen mee aan diverse activiteiten die in deze week zullen plaatsvinden.
Vooroordelen over psychische problemen
Bijna één op de vijf mensen heeft op dit moment last van psychische problemen. En ruim vier van de tien mensen krijgen op enig moment in het leven last van psychische problemen. Uit onderzoek blijkt dat praten over psychische aandoeningen één van de allergrootste taboes is. Acht van de tien mensen met psychische problemen lijdt meer onder het stigma dan de symptomen zelf.
In beweging blijven, juist in deze tijd
Sinds 2012 organiseert Stichting Socialrun ieder jaar in het derde weekend van september een estafetteloop: 555 km hardlopen in ruim 48 uur rondom het IJsselmeer. Vanwege de impact van het Coronavirus wordt dit evenement dit jaar op aangepaste wijze vormgegeven. Maar dat betekent niet dat er minder aandacht zal zijn voor de missie van de Socialrun. Sterker nog, dit jaar wordt het evenement niet beperkt tot het weekend, maar staat de hele week in het teken van meedoen en inclusiviteit. Want aandacht voor en openheid over psychische aandoeningen blijft van belang, juist nu.
Diverse activiteiten tijdens de Inclusieweek
In de week van 14 september worden diverse activiteiten georganiseerd. Binnen en buiten, online en offline, samen en individueel. Zo worden er gratis Chi-running workshops aangeboden, kun je virtuele knuffels uitdelen, zijn er diverse blog- en vlogacties en halen verschillende teams van ggz-instellingen, stichtingen en bedrijven, waaronder onze hoofdsponsor Medicore, geld op voor projecten die bijdragen aan meer openheid over psychische kwetsbaarheid. Via http://www.socialrun.tv kan iedereen vanuit de woonkamer live uitzendingen bijwonen en interviews en documentaires kijken. Initiatieven kunnen aangemeld worden via de website van de Socialrun (https://www.socialrun.nl/inclusieweek/inclusieweek-2020/).
Frank Bonekamp, initiatiefnemer van de Socialrun en de Inclusieweek: “Het is geen moment bij ons opgekomen om door de bijzondere omstandigheden dit jaar minder aandacht te besteden aan onze missie. Integendeel, het leek ons juist een goed idee om niet alleen een weekend, maar een hele week te reserveren om iedereen letterlijk en figuurlijk in beweging te krijgen voor meer openheid en inclusiviteit. We zijn ervan overtuigd dat dit een positieve impact heeft op mensen met en zonder psychische kwetsbaarheid en bijdraagt aan een inclusieve samenleving.”
Meer weten of de Socialrun steunen? www.socialrun.nl
Op donderdag 13 augustus 2020 stond de uitzending van Radio Signaal in het teken van Thrive Amsterdam Mentaal Gezond. Programmamanager Marjolein Martens vertelde in de studio over het afgelopen jaar en de plannen voor de toekomst. Ook Morgaine El-Mahdi schoof telefonisch aan en vertelde over haar ervaringen met mentale gezondheid. Zij is een van de twaalf jongeren die heeft meegedaan aan de social media campagne ‘Op het eerste gezicht’. Deze campagne richt zich op het open kunnen zin over mentale klachten en wat je daar zelf aan kunt doen.
Radio Signaal is een radioprogramma dat wordt uitgezonden op de stadsradio Salto FM. Het programma wordt gemaakt in samenwerking met Cliëntenbelang Amsterdam en Ombudsman Metropool Amsterdam. Er worden thema’s rondom gezondheid, welzijn en belangenbehartiging besproken.
Luister het programma hier terug: https://www.salto.nl/programma/radio-signaal/
In juni werd de eerste social media campagne van Thrive Amsterdam Mentaal Gezond gelanceerd. De campagne ‘Op het eerste gezicht’ deelt verhalen van jongeren over hoe het écht met hun gaat. Er wordt een frisse foto getoond waarin het op het eerste gezicht lijkt of het goed gaat, echterkent iedereen ook periodes waarin het minder goed gaat. De twaalf jongeren vertellen over hun angsten, somberheid, slaapklachten en stressklachten. De campagne heeft daarmee als doel het taboe rondom mentale gezondheid te doorbreken en concrete handvatten aan te reiken waarmee jongeren zelf aan de slag kunnen gaan. Juist nu in corona tijd.
Hartverwarmende reacties
In samenwerking met jongeren, bureau Hammerfest en de Gemeente Amsterdam is de campagne ontworpen. Het resultaat zijn lichte, frisse beelden. Want ‘het is ook ok, om je niet ok te voelen’. De voice-memo’s bij de beelden zijn de echte verhalen van de jongeren. De oprechtheid en openheid van de beelden voelden de Amsterdammers ook. We kregen mooie reacties van jongeren, maar ook van professionals. Er kwamen reacties van verbaasde kennissen van jongeren: ‘heb jij daar ook last van?’ tot ‘wat goed dat je hier open over bent’. Veel jongeren herkenden zich ook in de verhalen. De reacties leverden bijzondere gesprekken op. Via de website hebben zelfs een aantal mensen hun hulp om mee te werken aan Thrive aangeboden.
In de media
Na het lanceren van het persbericht kwamen de campagne en website in het nieuws. Zo stond er een mooi, groot artikel in het Parool. AT5 heeft naast een artikel een video gemaakt. In de video vertellen Morgaine El-Mahdi en Yve Baya waarom ze meedoen aan de campagne. Ook nu.nl plaatste een bericht online.
De resultaten
De eerste fase van de campagne stond in het teken van de verhalen van de jongeren. In de tweede fase van de campagne werd toegevoegd wat je kunt doen om jezelf te helpen. Er werd verwezen naar de website corona.thriveamsterdam.nl. Op deze site hebben wij het preventief hulp aanbod overzichtelijk geplaatst van diverse aanbieders uit de regio Amsterdam. Voorwaarde was dat het hulpaanbod kosteloos en zo laagdrempelig mogelijk is. De campagne heeft meer dan 700.000 mensen bereikt en meer dan 1,6 miljoen views. Een enorm aantal waar wij ontzettend trots op zijn. De website http://corona.thriveamsterdam.nl heeft meer dan 6000 unieke bezoekers gehad, waarvan de meeste uit Noord Holland kwamen. De meest bekeken pagina’s gaan over tips, vlogs en zelfhulp. Ook in de komende maanden blijven we de website onder de aandacht brengen. Help je ons mee?
Er was zeer veel belangstelling voor de eerste Moodtalk webinar 23 juni in het teken van zorgprofessionals.
In een inspirerende uitzending vertelden verschillende zorgprofessionals wat mentale gezondheid voor hen betekent.
Daarnaast deelden Erik Scherder, Kaz de Jong en twee medewerkers van Defensie hun kennis.
Nog niet gezien? Gauw terugkijken!
Binnenkort start weer een nieuwe cursusgroep Eerste Hulp bij psychische problemen. `Er is nog plaats, dus meld je snel aan!´ vertelt Rian van Erp coördinator en trainer.
De cursus ‘Eerste hulp bij psychische problemen’ is een internationaal erkende cursus, waarin je leert hoe je eerste hulp kunt bieden aan mensen met (beginnende) psychische problemen of aan mensen die in een crisis verkeren. In de cursus krijg je informatie over psychische aandoeningen en leer je hoe je het gesprek kunt aangaan met iemand die psychische problemen heeft. Ook leer je hoe je kunt handelen wanneer iemand in een crisis verkeert. Na de cursus kun je iemand de helpende hand reiken; je kunt echt het verschil maken voor iemand die zich mogelijk heel eenzaam voelt en die verstrikt is geraakt in de problemen die hij ervaart.
De cursus is bedoeld voor bewoners, vrijwilligers en (semi)professionals, die in contact kunnen komen met mensen met psychische problemen. Bijvoorbeeld Vrijwilligers die met volwassenen en ouderen werken, Sportverenigingen, Kerken en andere (geloofs)gemeenschappen, Vluchtelingenwerk, Onderwijs, Actieve buurtbewoners, deelnemers aan bewonersinitiatieven, Werknemers openbaar vervoer, Handhavers, Medewerkers wijkcentra, Medewerkers WMO, Medewerkers politie, Medewerkers woningcorporaties, Medewerkers welzijn, Medewerkers schuldhulpverlening, Medewerkers van woningcorporaties, medewerkers bibliotheken.
Door de cursus begrijp je meer over factoren die invloed hebben op mentale gezondheid, herken je signalen van psychische problemen eerder en weet je wat je dan kunt doen, ook als iemand in een crisis verkeert. Zie de flyer voor meer informatie.
Arkin en GGZ inGeest zijn de uitvoerende organisaties. Er zijn voor de deelnemers geen kosten aan verbonden.
Interesse? Meld je aan tot 19 maart 2020 via deze link.
Voor een mentaal
gezond Amsterdam
Thrive Amsterdam Mentaal Gezond
thriveamsterdam@ggd.amsterdam.nl
Nieuwe Achtergracht 100
1018 WT Amsterdam
